-
Bloedstolling
Toetsvraag die gaat over wat eerder reageert, de intrinsieke of excentrieke keten. In het filmpje begint het vanwege collageen bij factor XII, dan XI, dan IX en dan X (allemaal intrinsieke keten), en dan komt VII erbij vanuit de tissue factor, de extrinsieke factor. Dat is het weefsel dat reageert dat om de wond heen ligt, dat reageert dus later dan de wond zelf.
Het antwoord op wat eerst reageert is het extrinsieke systeem. Maar hoe kan dat dan, dat haakt toch pas aan bij X, als de hogere factoren van de bloedstolling al geweest zijn. -
1 Antwoord
-
Hoi @marliesvandamme ! Ik snap je verwarring: Dit is ook iets wat lange tijd onduidelijk is geweest in de wetenschap, waardoor de klassieke manier van beschrijven van de coagulatiecascade daarin een beetje misleidend kan zijn. (dit is de klassieke manier, waar ook de uitleg in de les op gebaseerd is). Een -qua extrinsiek vs intrinsiek- meer accurate manier is deze manier van weergave. Maar die is ook een heeeeel stuk ingewikkelder en onduidelijker.. en het sluit niet aan bij hoe het in lesboeken aan jullie wordt uitgelegd – daarom heb ik die niet als basis voor mijn uitleg genomen 😉
We weten inmiddels dat Tissue Factor (oftewel extrinsieke route) de initiator is van bloedstolling, niet de intrinsieke route. Dus na de celschade komt tissue factor in aanraking met factor VII (waardoor deze wordt geactiveerd, en samen TF-VIIa worden). Dit zet X om naar Xa. Vervolgens kan je in de klassieke weergave zien hoe dat uiteindelijk leidt tot stolling.
Dit is dus typisch zoiets wat je in toetsvragen fout beantwoordt, omdat inderdaad vanuit de uitleg de intrinsieke route een logischer antwoord is. Maarja, dat kost je punten dus! Dus mocht deze op je toets terugkomen: Dan heb je dit alvast geleerd en kan je m goed antwoorden 🙂
Mocht je meer willen lezen over de precieze werking van het opstarten van de bloedstolling dan kan ik je dit artikel aanraden: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4826570/ Daar gaan ze ook in op waarom er zo lang gedacht werd dat intrinsiek (“contact pathway”) de belangrijkste factor was (spoiler: Dat is de manier die wordt getriggerd als bloed in aanraking komt met lichaamsvreemde materialen, waaronder labmaterialen!), maar ze leggen ook mooi uit hoe de extrinsieke keten in het lichaam zorgt voor de bloedstolling.
Log in to reply.
