(niet)-depolariserende spierrelaxantia

[Danielle]

Hoi Laura!
Daar is geen aparte les over. Maar ik denk dat als je de lessen ‘Actiepotentiaal’ en ‘Actine en Myosine’ gezien (en gesnapt hebt) dat je hier een heel eind mee verder kan komen:

Bij spierverslappers (oftewel spierrelaxantia) is het de kunst om ervoor te zorgen dat het elektrische signaal van de motorische zenuw niet meer leidt tot samentrekkingen van een spier. Dit gebruiken we dus bijv in de anesthesie, en bij de behandeling van tetanus (hier verschijnt toevallig morgen een les over op de Academie!).

Dit doen we door in te grijpen op de motorische eindplaat (dat is de plek waar de motorische zenuw overstapt op het spierweefsel). Zoals je in de Actine en Myosine les hebt gezien gebeurt dit met de neurotransmitter Acethylcholine: Dat is het stofje dat de spier gaat aansturen om te bewegen.

Dus bij spierverslapping kunnen we die acetylcholine mooi gebruiken. En beide uitersten werken:
1) niet-depolariserende spierrelaxantia nemen de plek in van acetylcholine op de receptor en activeren deze NIET. Deze zitten dus puur als een wegblokkade in de weg, maar doen zelf verder niks. Omdat ze niks doen, zorgen ze dus ook niet voor een depolarisatie van de spier. Vandaar de naam “niet-depolariserend”. Een bijwerking hiervan kan zijn dat er na de anesthesie een gevoel van spierzwakte is (al komt dit door juiste doseringen en goede kennis van anesthesioloog maar zelden voor: 0.01%-1% van de gevallen).

2) depolariserende spierrelaxantia nemen óók de plek in van acetylcholine op de receptor, maar activeren deze WEL. En vervolgens blijven ze lekker zitten op die receptor. Dit betekent dat ze de spier eenmalig aanzetten tot samentrekken, maar daarna de plek bezet houden zodat de receptor niet nogmaals gestimuleerd kan worden. Omdat deze voor een eenmalige depolarisatie zorgen, worden ze ook wel ‘depolariserende’ spierrelaxantia genoemd. Het zal je niet verbazen dat veelvoorkomende bijwerkingen hiervan zijn: Spierspasmen, spierfasciculaties, hartritmestoornissen, etc: Omdat de medicijnen dus alle spieren vertellen dat ze geactiveerd moeten worden (eenmalig, maar toch: Alle spieren activeren in het lichaam is nogal een dingetje) ! Vaak hebben patiënten ook spierpijn na de ingreep, om precies dezelfde reden. Deze bijwerkingen zie relatief vaak: omdat het eigenlijk een gevolg is van de werking van de medicijnen. Ook geef je deze groep liever niet bij mensen die een spieraandoening hebben.

Hopelijk heb je hier wat aan! Mocht je ooit een anesthesioloog tegen het lijf lopen, dan is dit ook een leuke vraag voor hem/haar: zij weten hier veel meer over dan ik!

Groetjes, Danielle

[Laura Kieft]

Hoi Danielle,

Bedankt voor deze duidelijke uitleg! Dit was ik net even nodig om de basis goed te kunnen begrijpen, heel fijn! Tijdens mijn opleiding tot anesthesiemedewerker kom ik vast snel weer een anesthesioloog tegen dus die zal ik ook zeker er verder op door vragen. 😉

Groet, Laura

[Danielle]

Hee @laurakieft nou bij de opleiding tot anesthesiemedewerker komt je vast en zeker een anesthesioloog tegen haahah! Zou anders wel heel gek zijn xD Maar mooi: Mocht hij/zij nog iets hebben ter aanvulling dan moet je het hier nog maar even laten weten, dan leer ik er ook weer van! Fijn dat dit je een stapje verder heeft geholpen!