preventie beschermen tegen decubitus

[Danielle]

Hoi Selma!

Lang verhaal kort: Het staat niet in de richtlijn.
Maar goed, dat is natuurlijk zo’n saai antwoord haha. Hier het uitgebreide antwoord:

Het lange verhaal: Bij decubitus categorie 1 (niet wegdrukbare roodheid) is de huid niet kapot, dus is er om die reden geen plakker/wondbedekker (mepilex enzo) nodig. Het belangrijkste doel van een wondbedekker is om een wond te beschermen en te helpen genezen. Maarja, bij categorie 1 is er nog geen sprake van een wond die beschermd moet worden. Dus dan is het vooral een verspilde moeite qua tijd, belasting voor patient (zeker als het op een ‘onhandige’ plek zit, en/of daarna minder lekker ligt/zit), en materiaalverspilling. Bovendien zal het toevoegen van een laag (hoe dikker hoe erger) de oorzaak van de decubitus (=druk) laten toenemen, dus ook vanuit die blik wil je ze liever vermijden. Bovendien kan het ‘afleiden’ van de dingen die wél belangrijkst zijn bij categorie 1: Oorzaak opsporen en aanpakken (houdingsveranderingen, houdingsveranderingen, houdingsveranderingen ;)!)

Wel of geen plakkers bij decubitus categorie 1?
Maar zoals je zegt, het wordt inderdaad wel veel gedaan. Onderschat ook niet het effect van marketing door de plakker-fabrikanten die deze middelen marketen als preventie tegen decubitus (tegen de richtlijn in). En het is fijn om iets zichtbaars te kunnen doen voor een patient – bijv in de vorm van een plakker – iets wat veel zorgverleners waarschijnlijk herkennen inclusief ikzelf.

Voor nu zou ik je aanraden om alleen wondbedekkers te gebruiken bij wonden, en alleen in overleg met de wondverpleegkundige bij mensen die nog geen wonden hebben.

De beste behandeling bij decubitus categorie 1 lees je terug in de richtlijn, en is vooral houdingsveranderingen (omdat dit de oorzaak wegneemt). Qua huidverzorging is het vooral belangrijk om de huid optimaal te houden: Schoon en met een goede vochtigheidsgraad. Die vochtigheidsgraad kan met barrierecreme (als te nat) of juist een indifferente creme (als te droog) geoptimaliseerd worden (niet smeren maar deppen). Een eventuele plakker komt qua prioriteit sowieso pas dáárna: Zorg er altijd eerst voor dat de rest van de preventie optimaal is! Overleg daarna evt met de wondverpleegkundige of een plakker toegevoegd kan worden.

Maar goed: De huidige consensus is dat 1) Andere preventieve maatregelen belangrijker zijn 2) en wondbedekkers geen onderdeel uitmaken van de behandeling van decubitus categorie 1 (want er is nog geen wond). En dát is dan weer de reden dat ik het zo nadrukkelijk zeg in de video 🙂

Er wordt de laatste jaren inderdaad veel onderzoek gedaan naar de rol van dit soort wondbedekkers in de preventie van decubitus (veelal in hele specifieke patientengroepen zoals immobiele patienten aan de beademing op de IC – maar dat is natuurlijk ook geen reden om het bij iedereen toe te passen in het ziekenhuis en thuis). De richtlijn is hierop in elk geval nog niet aangepast 😉 Wie weet in de toekomst! Meer kennis hierover zorgt voor betere zorg!

Wanneer wel plakkers?
Dit verhaal verandert als de decubitus verergert (=er ontstaat een open wond), deze ga je dan behandelen zoals je doet bij een open wond. En hier kunnen dat soort plakkers zeker om de hoek komen kijken!

Ik ben natuurlijk wel heel benieuwd naar welk artikel jij refereert – aangezien je geen bronvermelding geeft heb ik me er helaas niet in kunnen verdiepen. Een korte search in Pubmed laat mij in elk geval geen ander beeld zien dan dat ik hierboven schets

Richtlijn decubitus 2021: https://www.venvn.nl/media/adujx1ja/20210224-richtlijn-decubitus.pdf